علما و روحانیون چگونه می توانند مردم را نسبت به حقوق شهروندی خود آگاه نمایند؟
مصاحبه با سرکار خانم اکرم السادات قرشی مدیر مدرسه علمیه معصومیه(س) خواهران شهرضا
«نقش علما نقش انبیا است» بنا براین روحانیون باید رسالت خودشان را با استناد به این روایت تبیین کنند.
اگر روحانیت رسالت اصیل خودش را انجام دهد موجب سلامت و رستگاری مردم میشود.
جامعه سخت محتاج حضور روحانیت عالم متعهد و بیمدعا است در حال حاضر جمهوری اسلامی ایران به دلیل بسیج دشمنان در توطئه به مکتب اهل بیت(ع) بیش از هر زمانی نیازمند حضور چشمگیر روحانیت متعهد و اثربخش هستند. روحانیت معظم در زمینه آگاه سازی شهروندان و بسترسازی برای گسترش فرهنگ حقوق شهروندی مسوولیت خطیری دارند.
حقوق شهروندی از جمله مفاهیمی است که به طور ویژه به برابری و عدالت توجه دارد و در نظریه های اجتماعی، سیاسی و حقوقی جایگاه خاصی پیدا کرده است.
منشور، کتیبه های متعدد بدست آمده در ادوار مختلف تاریخی، حاکی از توجه مردم ایران به این مباحث حقوقی است و فرهنگ و متون غنی اسلامی مملو از آموزه های دینی در رعایت حقوق اجتماعی و ارزش های انسانی است.
این مسئله زیبنده نظام اسلامی نیست که اسلام را متهم به تغافل از حقوق شهروندی بدانیم؛ چرا که حتی بعضی از حقوقدانان ایرانی هم در کتاب ها و سخنان خود تهمت هایی در باب این که اسلام به حقوق شهروندی بی توجه است، زده اند.
در قرآن کريم حقوق انسانها بسيار محترم است، آنجا که خداوند مي فرمايد: « و لقد کرمنا بني آدم ؛ ما به فرزندان انسان کرامت بخشيديم.
اسلام، با صراحت می گوید که: آنی که پیش خدا کرامت دارد، آدم مُتقی است. آدمی است که روشش صحیح باشد، تقوا داشته باشد، فاسد نباشد; مُفسِد نباشد. و نسبت به همه عرب و عجم و کرد و ترک و اینها به طور علی السواء به همه نظر دارد. همان طور که خدای تبارک و تعالی، در ایجاد یک طایفه با طایفه دیگری فرق نگذاشته است. پیغمبر اکرم، در عین حالی که خودشان عرب بودند، فرموده اند: که فخری از عرب بر عجم نیست و از عجم بر عرب نیست. هیچ کدام به دیگری تَفوّقی ندارد. همه آنها از یک پدرند و از یک مادرند، و علی السواء هستند.
وقتي که خداوند انسان را محترم مي شمارد، قطعًا براي او حقوقي قائل است، وقتي که حضرت رسول (ص) و حضرت علي (ع) نيز در خصوص انسان و شهروند به احترام سخن مي گويند، پيدا است که چه وظيفه و تکاليف سنگيني بر دوش علما قراردارد تا حقوق انسانها و شهروندان را به آنها بشناسانند. چرا که بسیاری از مردم از حقوق خود اطلاع دقیقی ندارند و یا بسیاری از حقوق مردم قانون خاصی ندارد.
نهج البلاغه را آیین حکومت داری و مردم مداری دانست و گفت: رساله حقوق امام سجاد (ع)، صحیفه سجادیه و منابع معتبر علمی همچون سیر و سلوک، سیاست نامه ها و نظایر آن همگی در راستای حقوق شهروندی هستند.
حقوق شهروندی هدیه ای الهی و حق همگانی، ذاتی و فطری انسان ها است که تحقق آن حقوق مدنی، سیاسی و اجتماعی جامعه را تضمین می کند.
بسیاری از مبانی حقوقی بر پایه فقه استوار است و اصولا حق شهروندی و حقوق بشر در دامن انبیاء رشد کرده و بوجود آمده است.
بسیاری از اوقات در زمینه صیانت از حقوق کودکان و زنان ، ارتقای احساس امنیت اجتماعی در مردم و جامعه ، پرورش عمومی قانونمداری، مبحث آپارتمان نشینی، قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی و فرهنگ سازی و نهادینه کردن فرهنگ عفاف و حجاب حقوق شهروندی نادیده گرفته می شود، که باید علما و روحانیون منتظر قانون ننشینند و با آگاه سازی مردم با استفاده از مطالب ناب اسلام حق و حقوق انسان ها را به مردم یادآور شوند.
در فرمايشات امام علي (ع) نکاتي مهمی از حقوق بشر و شهروندی به چشم می خورد، مصداق بارز اين گفته در يک جمله از امام علي (ع) در نامه اش به مالک اشتر متبلور است که دليلي بسيار محکم براي اين گفته است. آنجا که مي فرمايند:«مهربانی با مردم را پوشش دل خویش قرار ده و با همه دوست و مهربان باش.مبادا هرگز،چونان حیوان شکاری باشی که خوردن آنان را غنیمت دانی، زيرا مردم دو دسته اند، دسته اي برادر ديني تواند و دسته ای ديگر همانند تو در آفرينش می باشند.اگر گناهی از آنها سر می زند یا علت هایی بر آنان عارض می شود، خواسته یا ناخواسته اشتباهی مرتکب می گردند،آنان را ببخشای و بر آنان آسان گیر آن گونه که دوست داری خدا تو را ببخشاید و بر تو آسان گیرد. »