گفتار امام صادق (ع) درباره خواص میوه ها وسبزیجات
امروز درباره ى ميوه و سبزى سخنان بديعى دارد و اين دو موهبت طبيعى را در زندگانى و بهداشت بشرى بسيار مؤ ثر و نافع مى شناسد.
متخصّصين علم تغذيه امروز عموما مردم را به خوردن سبزى و ميوه تشويق مى كنند.
مخصوصا بيمارانى كه عارضه ريوى و بيمارى نقرس و غالبا اين گونه دردها را با عوارض و علايم آن دارند، دعوت به خوردن سبزى و ميوه مى كنند. زيرا با تحقيق به اين نتيجه رسيده اند كه در اين مواد حيات بخش ، عناصر و املاح قابل توجه همراه با مواد اسيدى و قندى و پروتئنى يافت مى شود به همين جهت گروهى از ميوه ها و سبزى ها براى نرمى مزاج و گروه ديگر براى سيستم مجارى ادرارى و دسته اى جهت هضم غذا و دسته ى ديگر در تقويت مزاج مورد توصيه ى پژوهشگران تغذيه قرار گرفته است . ضمنا دستور مؤ كد مى دهند كه ضرورى است ميوه و سبزى را پيش از خوردن درست بشويند تا از آلودگى هاى گوناگون پاك و پاكيزه شود.
ميوه و سبزى عموما به خاك و آب هاى فاسد شده آلوده است . به علاوه چون در دست ميوه فروش هاو دوره گردها و افراد گوناگون دستمالى مى شود لازم است با دقت شسته و تميز گردد تا از آلايش جرثومه هاى گوناگون پاك شود. زيرا اگر اين ميكروب ها به داخل بدن راه يابد موجبات فساد بدن را فراهم خواهد ساخت . امام صادق (ع) از قرن ها پيش ازآن كه اين حقايق آشنا شود مى فرمايد:
- ميوه ها عموما مسموم هستند. وقتى به دستتان برسد ابتدا آن را با آب بشوييد و در آب غوطه ور سازيد. اكنون بخشى از آن چه را كه امام (ع) درباره ى فوايد و خواص ميوه ها بيان داشته ، در اين جا يادآور مى شويم :
سير
امام (ع) فرمود: به وسيله سير دردهاى خود را درمان كنيد امّا با دهانى كه از آن بوى سير به مشام مى رسد به مسجد نرويد.
رسول اكرم (صلی الله علیه و اله) فرمود: سير شفاى هفتاد بيمارى است .
در آن روزگار كسى اين گياه پيش پا افتاده را نمى شناخت ولى در اين قرن كه قرن علوم است ((قرن بيست و يكم )) متخصصان علوم تغذيه خواص سير را با تحقيقات گسترده مورد توجه و امعان نظر قرار داده اند.
دكتر ((ريم )) فرانسوى تحت عنوان ((خوشا به حال آنان كه سير مى خورند)) مى نويسد:
براى تقويت بدن و پيشگيرى از بيمارى هاى گوناگون سير اثر بسزايى دارد.
و نيز تجربه ى پزشكان معروفى مانند ((سالين ))، ((بروت ))، ((لوتر)) و ((دوبريه )) و ديگران از خواص غذايى و درمانى اين گياه سودمند نتيجه هاى درخشانى گرفته اند و حاصل تجربه به اين كشفيات ختم شده كه سير در تقويت بنيه و جلوگيرى از تصلّب شرايين و پايين كشيدن فشار خون دوايى كامل و مؤ ثر است .
كوتاه سخن آن كه در طب جديد سير را دارويى مستقل و مؤ ثر شناخته اند. سير به عضلات قلب نشاط مى دهد. سير جريان خون را در رگ ها تنظيم مى كند و خون را صاف مى كند. به طبيعت جسم نيرويى مى بخشد كه بر بيمارى هاى خونى غلبه كند. از همين رو زنانى كه به ناراحتى هاى دوران قاعدگى دچار هستند اگر از سير استفاده كنند از عوارض آن در امان خواهند بود.
در پيرى هاى زودرس كه نتيجه فساد خون است و روماتيسم و بواسير اين گياه سودمند اثرى شفابخش دارد.
سير اين بيمارى ها را نيز درمان مى كند يا حداقل عوارض آن را كاهش مى دهد:
- سل ريوى - آنفلوانزا - تنگى نفس - تيرگى رنگ پوست - سوء هاضمه و عفونت روده
- ديفترى - تيفوييد - سياه سرفه - التهاب معدى - زخم معده ى حاد و مزمن - تصفيه مجارى ادرار و حيض
- تصفيه ى كليه - كرم هاى نخ مانندى كه در روده ى كودكان به وجود مى آيد
گفته مى شود در شهرهايى كه اين گياه مصرف مى شود عمر افراد طولانى و چهره ها گلگون و زندگانى مقرون به صحت و سلامت است .
با اين كشفيات پيداست كه آموزه هاى مختصر و مفيد امام درباره ى سير ((همين گياه ناچيز)) تا چه درجه وسيع و عميق و فراگير و درمانگر است .
شايد در آينده اى نه چندان دور كه علم به حد كمال خود مى رسد منافع و خواص سير روشن تر شود. طبعا عظمت و ژرفاى كلام امام نيز آشكارتر خواهد شد.
"color: #ff0000;">پياز
امام صادق (ع) مى فرمايد: پياز بخوريد زيرا در پياز سه حكمت سودمند نهفته است :
1 - لثه ى انسان را نيرومند و محكم مى سازد.
2 - دهان را خوشبو مى كند.
3 - بر نيروى جنسى مى افزايد.
نيز فرمود:
- پياز بوى دهان را نيكو كند و رنگ چهره را بر افروزد و ((نيروى جنسى )) را تقويت كند.
و باز هم فرمود:
پياز خستگى را از تن مى زدايد و اعصاب را استوار مى كند و ميل جنسى را زياد سازد و بيمارى تب زا را درمان نمايد.
اين گفتار امام صادق (ع) در قرن دوم هجرى در قرنى كه مردم از پزشكى و فيزيولوژى جز اندكى نمى دانستند، ثبت شده است . ولى در اين كه حقايق علمى در ((لابواتوار)) آشكار مى شود، اين گونه گياهان خوب مى توانند فلسفه ى وجودى خود را به جهانيان عرضه كنند و منافع و خواص خود را در دنياى تكنولوژى جلوه گر سازند.
… و اما در مورد ترب
متخصصين علوم تغذيه گفته اند:
ترب گياهى است كه ادرار را زياد مى كند و كليه را شستشو مى دهد و اشتها را برانگيزد و ترشحات معده را تنظيم كند و عمل هضم را آسان سازد و بيمارى روماتيسم را بهبود بخشد و گاز شكم را فرو نشاند و سينه را سبك كند و سرفه را شفا بخشد و رسوبات كبد را بشكند و بلغم را از ريشه بركند.
اين پژوهش علم پزشكى در عصر حاضر است . امام صادق (ع) در سيزده قرن پيش از عصر حاضر فرموده است :
ترب مصرف كنيد زيرا برگ اين گياه گاز معده را در هم شكند و مغزش جريان ادرار را آسان سازد و ريشه اش بلغم را ببرد.
بلغم چیست؟
در مورد بلغم شاید شنیده باشید . در کتاب های طب سنتی و گیاهی در مورد بلغم زیاد گفته شده که مثلا فلان چیز باعث بلغم می شود و یا رافع بلغم است . در واقع بلغم یک اصطلاح طب سنتی است که شاید معادل مطابقی در طب جدید نداشته باشد و یکی از اخلاط چهارگانه هست که در بدن وجود دارد . در طب سنتی بلغم اینگونه تعبیر میشود : مایعی است که در بدن به دلیل وجود بخار هایی در بدن ایجاد میشود که باعث کسالت و خواب آلودگی و یا گرفتگی عروق و رخوت بدن باد کردن اعضای بدن کندی ذهن و تنبلی می شود و از خوردن بیش از حد و مخصوصا خوردن زیاد مایعات و غذا های با طبع سرد و ترو فعالیت کم بدنی و خواب زیاد حادث می شود . در واقع بلغم مایعی است که در معده ترشح میشود در خون ودر سراسر بدن وجود دارد والبته وجودش برای بدن لازم است زیرا حرارتی که در بدن ایجاد می کند باعث تحرک فعلی عضلات میشود ولی مانند هر چیز دیگری اگر زیاد شود مشکلاتی که عرض کردیم را باعث میشود ودر غیر موارد فوق در طب جدید هم بیماری ام اس که ازخطرناکترین بیماری ها واز بلاهای عصر جدید است را ناشی از رسوب همین بلغم میدانند که واضح است چرا چنین است زیرا اشاره کردیم که یکی از عوامل بلغم عدم تحرک کافی و همچنین زیاد خوردن است که شغل اصلی اکثر مردم دنیا فعلا همین است . اگر در سر خود سنگینی احساس می کنید و یا بدون دلیل خواب شما زیاد است و به حدی می خوابید که از خستگی ناشی از خواب زیاد بر می خیزید و احساس کندی و بی حالی دارید احتمالا طبع شما بلغمی است . برای درمان بلغم روشهای مختلفی وجود دارد که از آن جمله می توان تعرق و جنبشی بدنی و درونی و کم خوردن و مخصوصا کم آب خوردن و خوردن غذاهای با طبع سرد و خشک واستحمام واستفاده از گیاهانی چون خورنجان شکر هندی دارچین هل بادیان خطایی و عشبه مغربی و…را نام برد . در منابع اسلامی در رابطه با بلغم روایاتی وجود دارد مانند روایتی که از نبی مکرم اسلام به ما رسیده است که ایشان فرمودند که مسواک زدن باعث از بین رفتن بلغم میشود . بلغم در صورت درمان از طریق مدفوع از بدن دفع میشود .در زیر داستانی از درمان بلغم به عنوان تفنن ذکر خواهد شد
منصور بن نوح که والی خراسان بود را وجع (درد )مفاصلی روی داد به نحوی که جمله اطباء از معالجه آن عاجز ماندند و بر قصور خود از علاج معترف گشتند. رای دولتمردان بر این افتاد که با محمد زکریای رازی که در ری بود و حاذق ترین طبیب زمان خویش بود مشورت نمایند و او را بر بالین منصور حاضر کنند . هنگامی که به نزد محمد زکریا آمدند وی استنکاف کرد و از همراهی آنها خود داری نمود به ناچار مامورین دست و پای زکریا را بستند و به خراسان بردند . زکریا گر چه مرض منصور را بلغم تشخیص داده بود ولی هر چه از تدابیر و نسخ دارویی میدانست انجام داد ولی افاقه نکرد تا اینکه روزی به پادشاه گفت من هر چه از معالجات جسمانی بلد بودم انجام دادم و فقط یک راه مانده و اگر آن هم افاقه نکند کاری از دست من برنیاید .پس پادشاه را به حمام گرم برد و گفت که هیچ کس داخل نشود و به همراه خود کاردی برد و هنگامی که با پادشاه در حمام تنها شد کارد را بیرون آورد و گفت ای فلان فلان تو مرا به زور و دست و پای بسته به اینجا آورده ای و حرمتم ننهاده ای اکنون به سبب کاری که کردی از تو انتقام خواهم ستاند . پادشاه که چنین دید از جا پرید و برای فرار تقلا کرد و به سبب ترس و گرمای حمام عرق زیادی بر وی نشست و جنبش درونی در وی ایجاد شد . محمد زکریا چون چنین دید به سرعت از حمام برون شد و نسخه ای به دست ملازمان شاه داد که به آن عمل کنند و خود سوار بر مرکبی تیز رو به سرعت از خراسان گریخت . ملازمان آن نسخه را بر روی شاه انجام دادند و حال وی خوب شد چه اینکه مواد بلغمی که عامل بیماری شاه بود به واسطه جنبش درونی و تعرق و گرمای حمام تحلیل یافته بود . پس از آن هر چه منصور محمد زکریا را طلب نمود ملاقات ننمود و استعذار آورد که گر چه آن کار به خاطر مداوای شاه بوده ولی شاید به هنگام ملاقات چون پادشاه آن صحنه را یاد آورد بر وی گران آید و از سلاطین به هیچ حال ایمن نتوان بود.
در خصوص هويج
پزشكان در مورد خواص هويج مى گويند:
اين گياه حاوى مقدارى قند گياهى است كه زود جذب مى شود امّا هضمش براى كودكان دشوار است .
آب هويج در درمان يرقان اثرى بسزا دارد و اين آب اگر با عسل آميخته شود، بر نيروى جنسى بيفزايد. به علاوه براى درمان كبد و روده سودمند است . پزشكان به بيمارانى كه نفسشان تنگ مى شود يعنى به نوعى آسم دارند و بيمارانى كه به ضعف اعصاب دچارند هويج توصيه مى كنند.
پزشكان مى گويند كه آب هويج كمك مؤ ثرى به رشد كودكان مى نمايد و اگر خام خورده شود كرم هاى معده را دفع مى كند و نيز خون را زياد كرده نشاط خون را در بدن محسوس سازد.
متخصّصان علوم تغذيه ى عصر حاضر درباره ى هويج سخن بسيار گفته اند و هر چه گفته اند در سودمندى اين گياه شيرين است ولى امام جعفر صادق (ع) در عصر خود مى فرمايد: هويج در درمان قولنج و بواسير مؤ ثر است و اين گياه هم از گياهانى است كه بر نيروى جنسى مى افزايد و كليه را گرم مى كند.
… و درباره ى بادمجان
پزشكان مى گويند:
بادمجان غذايى است كه با هر مزاجى سازگار است . فوايد اين گياه آن است كه معده را تقويت مى كند و به رگ ها نرمى مى بخشد. بادنجانى كه در سركه بجوشد و بپزد ادرار را روان خواهد ساخت و براى طحال و كيسه ى صفرا سودمند خواهد بود. امام صادق (ع) فرموده است :
- بادمجان بخوريد زيرا اين گياه بى آن كه به كيسه صفرا زيانى ببخشد، صفرا را سود خواهد داد.
بادمجان بخوريد زيرا اين گياه بى آن كه دردى به وجود بياورد درمان درد ديگر خواهد بود. بعد از مصرف بادمجان چند دانه خرما به هضم و جذب آن در بدن كمك مى كند و فوايد آن را در بدن دو چندان مى كند
امام صادق عليه السلام : بادمجان بخوريد كه شفاى هر درد است .
امام صادق عليه السلام : بادمجان بخوريد زيرا درد را مى برد و خود، درد نمى آورد.
امام صادق عليه السلام : بر شما باد بادمجان بورانى ؛ زيرا شفايى است كه از پيسى ، ايمن مى سازد. بادمجان سرخ شده در روغن نيز چنين است .
امام صادق عليه السلام : بادمجان ، براى سودا، خوب است و به صفرا نيز زيان نمى رساند.
امام صادق عليه السلام : روايت شده است كه نزد امام سجاد(ع) بادمجان سرخ شده در روغن بود. ايشان چشم درد داشت و از اين بادمجان مى خورد. به ايشان گفتم : اى پسر پيامبر خدا! از اين مى خورى در حالى كه آتش است ؟!
فرمود: ((خموش ! پدرم از جدم برايم نقل كرد كه گفته است : بادمجان ، از پيه زمين است و در هر چه بيفتد، آن را خوش و خوشبو مى سازد)).
امام صادق عليه السلام : در فصل خرماچينى ، بادمجان زياد بخوريد زيرا درمان هر دردى است ، فروغ چهره را افزون مى سازد، رگ ها را نرم مى كند و به آب كمر مى افزايد.
در مورد كدو
پزشكان مى گويند: كدو تنبل براى تبريد (خنك سازى ) مزاج ، تقويت و طراوت دماغى نافع است . به علاوه مسامات (منافذ بسته عرق ) را در رگ هاى بدن مى گشايد و به معده لينت مى دهد. مخصوصا معده هاى ملتهب را آرام مى سازد و بيمارى يرقان را نيز درمان مى كند. تب هايى كه از گرمى مزاج به وجود مى آيد به وسيله كدو برطرف مى شود.
كسانى كه به بى خوابى هاى شديد دچارند اگر كدو بخورند خواب راحتى خواهند داشت و آنان كه از نيمه ى اول عمر گذشته اند و طبعا قواى جسمى و عقلى شان رو به انحطاط است اگر كدو بخورند قواى خود را تجديد خواهند نمود. و سلول هاى بدنشان حيات تازه اى خواهد يافت .
امام صادق (ع) مى فرمايد:
كدو قواى عقلى و حيات سلول هاى مغزى انسان را زياد خواهد كرد و براى درد قولنج (كوليت ) هم داروى سودمندى است.
انگور
امام صادق (ع) مى فرمايد:
فايده ى انگور آن است كه اعصاب را محكم مى كند و خستگى را برطرف مى سازد و به انسان نشاط مى بخشد و غم و اندوه (افسردگى ) را مى زدايد.
و نيز فرمود:
پيامبرى از پيامبران به درگاه خدا شكايت كرد كه اندوهگين است . خطاب رسيد:
- انگور تناول كن تا از اندوه رها شوى .
متخصّصين علوم تغذيه معتقدند در انگور سه خاصيت وجود دارد:
1 - معده را لينت و نرمى مى دهد.
2 - خون را صاف مى كند.
3 - به بدن غذا مى رساند.
آب انگور قواى فرسوده را تجديد مى كند و گردش خون را آسان مى سازد و مواد تخمير شده ى معده را مى شكند و براى كبد و كليه سودمند است و نيز سوءهاضمه ، نقرس ، بيمارى هاى قلبى ، صفرا، گاز معده و بواسير را شفا مى دهد و از بروز سل و سرطان نيز تا حدودى جلوگيرى مى كند. در انگور ويتامين ((آ))، ((ب ))، ((ث )) موجود است و دردهاى ناشى از تب را نيز برطرف مى سازد.
دانشمندان بيوشيمى مى گويند: آب انگور ترشح آنزيم ها را در معده زياد مى كند و براى طحال و ستون فقرات نافع است . در انگور مقدارى ((آرسنيك )) وجود دارد كه جريان خون را سريع تر مى سازد. در نتيجه رنگ چهره را افروخته و سرخ و سفيد مى نمايد و به همين جهت انگور براى بيماران مبتلا به سفليس ، سرطان و سل سودمند بوده است .
اكنون بيان مختصر و مفيد امام (ع) را نسبت به فوايد انگور با آن چه متخصّصين علوم تغذيه و دانشمندان دوران معاصر كشف كرده اند مورد ارزيابى و سنجش قرار مى دهيم و درباره ى عظمت انديشه و آگاهى امام داورى كنيم .
امام از فوايد انگور در مورد اعصاب و رفع خستگى و نشاط بدنى و عامل ضد افسردگى و غم زدايى انگور بياناتى فرموده اند كه شگفت آور است . جاى تحقيق و تفحّص فزون تر دارد.
در مورد سيب
امام صادق (ع) مى فرمايد:
سيب بخوريد زيرا اين ميوه حرارت را در درون شما فرو مى نشاند و مزاجتان را تبريد(خنك ) نموده و مبتلايان به تب را درمان خواهد كرد.
امام (ع) مى فرمايد:
اگر مردم مى دانستند در سيب چه خواصى نهفته است بيماران خود جز با سيب با هيچ دواى ديگر مداوا نمى كردند. علاوه بر آن كه سيب در قلب آدمى نشاط و سرورى سريع مى بخشد.
اثر سيب در قلب انسان به علت دارا بودن عنصر پتاسيم از اثرش در اعضاى ديگر سريع تر است .
و فرمود:
- به بيماران تب دار سيب بدهيد زيرا از سيب سودمندتر برايشان چيز ديگر نمى شناسم .
پزشكان نيز اخيرا گفته اند:
خوردن سيب قلب ، مغز، كبد را قوى و شادمان خواهد ساخت و بوييدن سيب براى كسانى كه بيمارى خفقان و تنگى نفس دارند، سودمند است .
خاصيت ديگر سيب اين است كه ((فم المعده )) را اصلاح مى كند و به معده بيدارى و اشتها مى بخشد.
سيب پخته براى سرفه درمان مؤ ثرى است و براى بيمارى هاى جلدى و بى خوابى نيز همين سيب پخته دواى خوبى است .
در مورد انار
امام مى فرمايد:
- به كودكان خود انار بدهيد و بدين وسيله جوانيشان را تسريع كنيد.
و فرموده :
- انار را با پرده هاى نازك سفيد اطراف دانه هاى آن بخوريد تا معده تان را دبّاغى كند. يعنى ((جدارهاى معده )) را از آلودگى هاى گوناگون پاكسازى كند و به روشنايى ذهن شما كمك نمايد.
متخصّصين علوم تغذيه مى گويند: انار صاف كننده ى خون و توليد كننده ى مواد مناسب براى بدن و نشاط دهنده ى اعصاب ، برطرف كننده ى تشنجات عصبى و گشاينده ى منافذ عرق پوست و لينت دهنده ى شكم و موجب جريان ادرار و مقوى كبد و داروى يرقان و ناراحتى هاى طحال و تپش قلب و مسكن سرفه هاى شديد و برطرف كننده ى خشونت صدا و درخشان كننده ى چهره و سيراب كننده ى بدن و نابود كننده ى كرم هاى معدى است .
اين جاست كه بيان شگفت امام (ع) در وصف انار جلوه گر مى شود. آن جا كه حضرت فرمود:
- به كودكانتان انار بخورانيد تا زودتر جوان شوند. خون پاك و جوشان ، مزاج سالم و مواد ضرورى بافت هاى بدن را تاءمين و مكانيسم بقاى حيات را تضمين و چهره ى درخشان و تغذيه سالم براى بدن را به ارمغان مى آورد و اين خواص در انار موجود است . امام مى فرمايد:
انار معده را دباغى مى كند يعنى هر آلايشى را از جدارهاى آن پاك مى كند.
وقتى معده روبيده و دباغى شود عمل هضم سريع و آسان مى شود و در نتيجه خون سالم به طور مرتب و منظم به سلول هاى بدن مى رسد و جريان خون با سلامت كامل صورت مى گيرد. چنين بدنى كه از همه ى جهات سالم است جوانى را نيز مى تواند در خويشتن جلوه گر سازد زيرا جوانى حاصل بدنى سالم است.
امام صادق عليه السلام : ميوه ، صدوبيست گونه است و مهتر همه آنها، انار است .
امام صادق عليه السلام : چهار چيز، طبع را اعتدال مى بخشد: انار، خرماى نارس پخته شده ، بنفشه ، و كاسنى .
امام صادق عليه السلام : هر كس در هنگام خفتن ، يك انار بخورد، تا صبح ، جانش در امان است .
امام صادق عليه السلام : بر شما باد انار، چرا كه هيچ گرسنه اى آن را نمى خورد، مگر اين كه وى را بسنده است و هيچ سيرى آن را نمى خورد، مگر اين كه غذا را بر وى گوارا مى سازد.
امام صادق عليه السلام : هر كس انار بخورد، انار، شيطانِ وسوسه را از او دور مى سازد.
امام صادق عليه السلام : هر كس يك دانه از انار را بخورد، آن يك دانه ، شيطانِ وسوسه را تا چهل روز، بيمار (زمينگير) مى سازد.
مكارم الاخلاق - به نقل از زيد شحّام -: نزد امام صادق (ع) بودم كه حجامتگرى را طلبيد. پس به او گفت : ((ابزارهاى حجامت خود را بشوى و بياويز)) و آن گاه انارى طلبيد و خورد.
چون حجامت را نيز به پايان برد، انارى ديگر طلبيد و خورد و فرمود: ((اين كار، تلخه را فرو مى نشانَد)).
الكافى - به نقل از يزيد بن عبدالملك نوفلى -: بر امام صادق (ع) وارد شدم ، در حالى كه انارى در دست داشت . فرمود: ((اى مُعتّب ! يك انار هم به اين مرد بده ؛ چرا كه در (خوردن ) هيچ چيز، كسى با من شريك نشده است كه برايم ناخوشايندتر از شريك شدن در (خوردن ) انار باشد)).
سپس ، حجامت كرد و به من فرمود كه حجامت كنم . من هم حجامت كردم . آن گاه ، انارى ديگر خواست و پس از آن فرمود: اى يزيد! هر مؤ منى كه انار بخورد و آن را تمام كند، خداوند (عزوجل ) تا چهل پگاه ، شيطان را از (آسيب رسانى به ) فروغ دل او دور مى سازد؛ و هر كس دو انار بخورد. خداوند(عزوجل ) تا يك سال ، شيطان را از (آسيب رسانى به ) فروغ دل او دور مى سازد و هر كس خداوند، شيطان را براى يك سال از (آسيب رساندن به ) فروغ دل او دور سازد، گناه نمى كند و هر كس گناه نكند، به بهشت در مى آيد)).
خواص انار شيرين
امام صادق عليه السلام : بر شما باد انار شيرين . آن را بخوريد؛ چرا كه هيچ دانه اى از آن به معده مؤ منى در نمى آيد، مگر اين كه بيمارى اى از آن ريشه كن مى كند و شيطانِ وسوسه را از او دور مى سازد.
الكافى - به نقل از وليد بن صبيح -: امام صادق (ع) از انار شيرين ياد كرد و فرمود: ((ترش و شيرين در شكم ، سازگارتر است )).
امام صادق عليه السلام : انار را با پيه آن بخوريد؛ چرا كه معده را مى پالايد و ذهن را افزون مى كند
در مورد بِه
امام (ع) مى فرمايد:
خوردن به چهره را نيكو كند و قلب را آرام سازد.
و نيز فرموده :
كسى كه به را ناشتا بخورد نطفه اش سالم و در نتيجه كودكى كه از او به وجود آيد زيبا خواهد بود.
و نيز فرموده :
((بِه )) مايه ى قوت قلب و روشنايى ضمير است .
آن چه امام در مورد ((به )) فرموده متخصّصين علم تغذيه تا كنون نتوانسته اند اظهار كنند. شايد در اين تجربه موفق نبوده اند.
به هر تقدير ((به )) چهره را شاداب و قلب را پرنشاط و قوى و مغز را نيرومند و معده را سالم مى سازد و حيات انسان را رونق مى بخشد. همچنين ((به )) عمل كليه را منظم و مثانه را نظيف و پاكيزه مى نمايد و به سيستم مجارى ادرار و به سيستمهاى بدن كمك مى كند وامام صادق عليه السلام : زبير، در حالى كه بِه در دست داشت ، بر پيامبر (ص) وارد شد. پيامبر (ص) از او پرسيد: ((اى زبير! اين چيست كه در دست توست )) ؟ گفت : اى پيامبر خدا! اين يك بِه است .
فرمود ((اى زبير! بِه بخور؛ چرا كه داراى سه ويژگى است )).
پرسيد: اى پيامبر خدا! آن ويژگى ها چيست ؟
فرمود: ((قلب را آسايش و آرامش مى دهد، بخيل را گشاده دستى مى دهد و ترسو را دلير مى كند)).
امام صادق عليه السلام : جعفر بن ابى طالب ، نزد پيامبر (ص) بود. براى پيامبر (ص) يك بِه ، هديه آوردند. پيامبر (ص) قطعه اى از آن را بريد و به جعفر داد. جعفر، از خوردنش خوددارى ورزيد. فرمود: ((بگير و بخور؛ چرا كه قلب را هشيارى مى دهد و ترسو را دلير مى كند)).
طب الائمه (عليهم السلام ) - به نقل از طلحة بن زيد - : امام صادق (ع) فرمود: ((در بِه ، ويژگى اى است كه در ديگر ميوه ها نيست )).
فرمود: ((ترسو را دلير مى كند. به خداوند سوگند، اين ، از دانش پيامبران - كه درودهاى خداوند بر تمامى آنان باد - است )).
امام صادق عليه السلام : بِه اندوه اندوهگين را از ميان مى برد، چنان كه دست ، عرق پيشانى را مى برد.
طب الائمه (عليهم السلام ) - به نقل از طلحة بن زيد - از امام صادق (ع) درباره ى حجامت در روز شنبه پرسيدم .
فرمود: ((سستى مى آورد)).
گفتم : اصلا بيمارى من ، از ضعف و كم قوّتى من است .
فرمود: ((در اين صورت ، بِه شيرين را با دانه اش بخور؛ زيرا ضعف را از بين مى برد و معده را خوش بو مى كند و آن را پاك مى گرداند)).
امام صادق عليه السلام : خوردن بِه ، مايه توان قلب و بيدارى دل است و ترسو را دلير مى كند.
فايده هاى ناشتا خوردن بِه
امام صادق عليه السلام : هر كس ناشتا يك بِه بخورد، نطفه اش پاكيزه مى شود و فرزندش نيكو مى گردد.
خواص بِه براى زن باردار
امام صادق (ع) - هنگامى كه به پسر بچه اى زيبا نگريست -: بايد پدر اين پسر، بِه خور باشد معده را لينت مى بخشد و از دردهاى معده مى كاهد.
در خصوص انجير
امام (ع) مى فرمايد:
- انجير بوى دهان را برطرف مى سازد و استخوان را تقويت مى كند و به پياز مو نشاط و قدرت مى دهد و دردها را بدون دارو از بين مى برد.
امام (ع) خواص مهم اين ميوه را به ميزان ادراك سؤ ال كننده بيان فرموده است .
متخصّصين علوم تغذيه در تحقيقات خود در مورد ميوه اى ((انجير)) چنين نتيجه گرفته اند كه انجير ميوه اى است حاوى عناصر مغذى و مفيد و مقدارى مواد قندى كه براى انسان منافع فراوان دارد. انجير عمل هضم را آسان مى سازد و به كار معده نظم و ترتيب مى بخشد. انجير بدن را قوى ، چهره را شاداب و عضلات را پرنشاط و پرانرژى مى سازد. اگر شب هنگام انجير ميل كنيد حركات روده ها نظم و ترتيب خواهد يافت و بدن صحت و سلامت مى يابد. كوتاه سخن آن كه اين ميوه هم مغذى و هم لذت بخش است و در مورد بيمارى هاى ناشى از فساد خون ، سل ، سرطان و رفع ناراحتى هاى كبدى اثرى بسزا دارد.