توصیه های اخلاقی و تربیتی رهبر آیت اله خامنه ای دام ظله العالی به والدین
هدایت عملی
تعلیم و تربیت افراد به ویژه فرزندان، آن گاه تأثیرگذار خواهد بود که با عمل همراه باشد: «کُونُوا دُعاةَ النّاسِ بِغَیْرِ ألْسِنَتِکُم؛»
«مردم را در عمل و به غیر زبانتان به خوبی ها دعوت کنید».
پدرو مادر افزون بر آنکه با گفتار و پند و اندرز باید بهترین راهنمای فرزندان خود باشند، باید در عمل نیز آموزه های دینی را به کودکان خود بیاموزند. والدین باید در همه زمینه ها به اخلاق و رفتار خود توجه کنند و همواره در حضور فرزندان با اعمال درست خود، راهنمای راستین آنان باشند. اگر پدران و مادران کودکان را به راستی در گفتار و کردار امر کنند، ولی خود این گونه عمل نکنند، فرزندانشان دچار سرگردانی و خشم و نفرت می شوند و امر و نهی والدین دیگر تأثیری نخواهد داشت.
بنابراین، در صورتی خصلت ها و کردار نیک در کودکان نهادینه می شود که اینان در زندگی، از پدر و مادر خود الگوی عملی بگیرند.
کودکانی که وفا و محبت و دل سوزی پدر و مادر خود را در حق آشنایان و همسایه ها از فقیر و غنی ببینند. آنان نیز ناخودآگاه به سوی خوبی ها رهنمون می شوند.
امام حسین «علیه السلام» می فرماید: «مادرم زهرا «علیهاالسلام» را دیدم که در شب جمعه تا صبح نماز می خواند و تک تک مؤمنان را دعا می کرد و هنوز خود را دعا نکرده بود، از او پرسیدم: چرا به خودت دعا نمی کنی؟ جواب داد: پسرم! اول همسایه، بعد خویشتن؛ «الجار ثم الدّار»
در روایت دیگری از امام صادق «علیه السلام» می خوانیم:
«مُرِ الصِّبِیَّ فَلْیَتَصَدَّقْ بِیَدِهِ بِالْکَسْرَةِ وَ الْقَبْضَةِ وَ الشَّی ءِ و اِنْ قَلَّ»
«کودکان خود را در صدقه دادن و احسان به هم نوعان تمرین دهید.»
توصیه های اخلاقی و تربیتی رهبر آیت اله خامنه ای دام ظله العالی به والدین
عدالت ورزی بین فرزندان
رفتار عادلانه با فرزندان بسیار پر اهمیت است. در صورت رعایت نکردن این امر میان فرزندان، انواع کینه ها و عقده ها در آنان نسبت به یکدیگر پدید می آید.
با زیاد بودن تعداد فرزندان، وظیفه پدر و مادر درباره این مسئله حساس تر و سنگین تر است.
پدر و مادر باید رفتار عادلانه ای با کودکان داشته باشند و در نقش یک قاضی عادل و عاقل با آن ها برخورد کنند. هیچ کدام را بر دیگری ترجیح ندهند و در رفتار و گفتار، در محبت و خشم، تنبیه و تشویق، یکسان عمل کنند.
رسول خدا «صلی الله علیه و آله» به مردی که یکی از بچه های خود را بوسید و دیگری را از خود دور کرد، فرمود: «چرا با فرزندان خود به طور مساوی رفتار نکردی؟!».
در روایت دیگری امام صادق «علیه السلام» فرمود: «اِعْدِلُوا بَیْنَ اَولادِکُم کَما تُحِبُّونَ اَنْ یَعْدِلُوا بَیْنَکُم»
«بین فرزندان خود به عدالت رفتار کنید، همان گونه که خودتان مایلید فرزندان شما و مردم، بین شما به عدل و تساوی رفتار کنند.»
اگر رفتار بزرگ ترها با فرزندان از روی عدالت و برابری نباشد، عقده حقارت، بدبینی، کینه توزی، دشمنی های خطرناک، درگیری های بی مورد و بهانه گیری های بی جا دامن گیر آنان خواهد شد. پس بکوشیم تا توصیه های روایی و آموزه های دینی را فرارویمان بگشاییم و با عمل به آن ها، سعادت و سلامت را تحفه فرزندانمان بسازیم.
توصیه های اخلاقی و تربیتی رهبر آیت اله خامنه ای دام ظله العالی به والدین
محبت و خوش رفتاری، نقش بسیار مهمی در تربیت صحیح فرزند دارد. محبت، احساسات پاک کودک را شکوفا می سازد و کمبود عاطفه و عقده های روانی، دامن گیر فرزندان نمی شود. همچنین، زمینه رحمت خداوند را فراهم می سازد.
امام صادق «علیه السلام» می فرماید:
«اِنَّ اللّهَ عزّوجَلَّ لَیَرْحَمُ الرَّجُلَ لِشِدَّةِ حُبِّهِ لِوَلَدِه»
«خداوند بزرگ به آدمی به خاطر شدت علاقه و دوستی به فرزندش، رحم می کند.»
ایشان در سخن دیگری فرموده است:
«اَحبُّوا الصِّبْیانَ وَ ارْحَمُوهُم وَ اِذا وَعَدْتُمُوهُم فَفُوا لَهُم فَانَّهُم لا یَروُنَ اِلاّ اَنَّکُم تَرْزَقُونَهُم».
«به کودکان محبت کنید و به آن ها رحم نمایید و هرگاه به آنان وعده ای دادید، وفا کنید؛ زیرا آن ها شما را روزی دهنده خود می دانند.»
رسول گرامی اسلام در منزل همه روزه که از خواب بر می خاست، دست محبت بر سر فرزندان خود می کشید.
امام صادق «علیه السلام» از رسول خدا «صلی الله علیه و آله» نقل می کند:
«مَنْ قَبَّلَ وَلَدَه کَتَبَ اللّهُ عَزُّوجَلَّ لَهُ حَسَنةً وَ مَن فَرَحهُ فَرَّحَهُ اللّهُ یَوْمَ القِیامَةِ»
«آن کس که فرزند خود را ببوسد، خداوند حسنه ای در نامه عمل او می نویسد و هر کس که فرزندش را شاد کند، خدا او را در روز قیامت شاد خواهد کرد.»
فرزندان امروز، پدران و مادران و مسئولان فردایند. اگر به قدر کافی و به شایستگی محبت نبینند، به کمبود عاطفه دچار می شوند و در آینده، جامعه با نشاطی نخواهیم داشت. بر همین اساس، امام صادق «علیه السلام» توصیه می کند:
«أکثِروا من قُبلةِ اولادِکم فانَّ لَکُم بِکُلِّ قُبْلَةٍ دَرَجةً»
«فرزندانتان را زیاد ببوسید؛ زیرا برای شما در هر بوسه ای درجه ای است.»
عید غدیر
عید غدیر، عید الله الاکبر و عید آل محمد و ارزشمندترین و والاترین عید اسلامیاست. هیچ روزی در طول سال، فرخندهتر و مبارکتر از این روز مقدس نزد شیعیان اهلبیت نیست. امام صادق سلام الله علیه میفرماید:« ان یوم غدیر خم بین الفطر و الاضحی و الجمعه کالقمر بین الکواکب…» روز عیدغدیر خم در میان سه عید فطر و قربان و جمعه، مانند درخشندگی ماه در میانستارگان است.
چه تعبیر ظریفی امام دارد که عید غدیر را تشبیه به ماه کرده است ودیگر اعیاد را به ستاره; زیرا در این روز بزرگ بود که خداوند اعلام کرد: امروز دین را بر شما تکمیل کردم و نعمتم را بر شما به اتمام رساندم «الیوم اکملتلکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دینا».
نعمتبزرگ اسلام که ازهر نعمتی ارزندهتر و گرانبهاتر است، کامل نمیشود و محقق نمیگردد جز با ولایت علیعلیه السلام «و مانودی بشیء مثل ما نودی بالولایه».
به فرموده رهبر عظیم الشان انقلاب حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای (مدظله العالی) ” مساله غدیر و تعیین امیرالمومنین (ع) به عنوان ولی امر امت اسلامی از سوی پیامبر مکرم اسلام (ص) یک حادثه بسیار بزرگ و پرمعناست “.
ولایت علی(ع) همان طریقه و روش صحیح زندگی است که اگر مردم آن روش را برگزینند، خداوند در روز رستاخیز، از آب گوارای حوض کوثر به دست علی علیه السلامسیرابشان میگرداند. «و ان لو استقاموا علی الطریقه لاسقیناهم ماء غدقا.» و ولایت همان نعمتی است که حتما از آن سؤال میشود که با آن چگونه رفتار کردید«ثم لتساءلن یومئذ عن النعیم».
حاجیان در طوافند. ابراهیم حج، تبر بر دوش، در اندیشه شکستن آخرین بت های سیاه است. زمزم، زمزمه می کند و نسیم، هروله کنان، سعی صفا و مروه در پیش گرفته و این همه، در جاری غدیر، به هم پیوسته اند تا دوباره بازوی وحی را در دست نبی به تماشا بنشینند و بر نگارینه تاریخ نقش کنند.
تاریخ به تماشای اقیانوس غدیر ایستاده است که می خروشد و گنداب های کهنه را از بستر بیدار می کند و با خود می برد. ابراهیم، تبر به دست ایستاده، مریم، آغوش گشوده، اسماعیل می خندد و هاجر، اشک شادمانی می چکاند و همه و همه توفندگی نگاه مردی از تبار آفتاب را تماشا می کنند که غدیر، میزبان اوست. همو که خورشید را مهمان کلبه کوچک بشر کرده است، بازوی جانشین او را در دست می فشرد و تاج ولایت را بر سرش می نهد. سلام خدا بر تو ای آخرین فرستاده و بر تو ای بهترین جانشین امت، علی علیه السلام .
امام رضا علیه السلام فرمودند: «در این روز به یکدیگر تبریک و تهنیت بگویید و هرگاه برادر مؤمن خود را ملاقات کردید، بگویید: سپاس خدایی را که ما را از تمسک کنندگان به ولایت امیر مؤمنان علی علیه السلام قرار داده است».
امام صادق علیه السلام اعمال این روز مهم را در چهار چیز خلاصه میکند:
۱ صیام: در برخی روایات وارد شده که روزه این روز برابر استبا صد بار حجو صد بار عمره. و در روایت دیگری، کفاره شصتسال گناه است. پس حتما برادران وخواهران به این فضیلتبسیار مهم توجه کنند و حتما آن را روزه بدارند.
۲ قیام: اصطلاحا قیام بر عبادت و زنده نگه داشتن این یوم الله با مناجات ودعا و استغفار، اطلاق میشود ولی ممکن است قیام کنایه از استقامت و پایداری درراه حق و قیام در برابر دشمنان اسلام و مسلمین و مبارزه با طاغوتها و ستمپیشگانباشد. بهر حال خود قیام علیه باطل و جهاد در راه خدا، نیز یک عبادت بزرگ استبلکهاز اهم فرائض و واجبات است.
۳اطعام الطعام: مهمانی کردن و اطعام نمودن برادران باایمان از ویژگیهایتمام اعیاد به ویژه این عید بزرگ است که بر آن تاکید شده است. و قطعا خرسندنمودن مؤمنین، از برترین عباداتی است که رضایت پروردگار را به دنبال دارد.
۴ صله الاخوان: احسان و نیکی به برادران مؤمن و دید و بازدید و زیارت آنانپیوسته از اعمال بسیار پسندیده و نیکو است ولی در این روز، تاکید بر آن شدهاست. در روایت دارد که هر وقتبا برادر مومنی دیدار کردید، برای تهنیتبه اوبگویید: «الحمد لله الذی جعلنا من المتمسکین بولایه امیرالمؤمنین والائمهعلیهم السلام» سپاس و حمد خدای را که ما را جزء تمسکجویان به ولایت امیرمومنان ودیگر امامان درود خدای رحمان بر آنان قرار داد. فرا رسیدن این اعیاد بزرگ اسلامی را به مقام شامخ ولی الله الاعظم ارواحنالتراب مقدمه الفداء، علمای اعلام، مقام معظم رهبری، ملتبزرگ ایران و عموممسلمانان و شیعیان و پیروان امامان، تبریک و تهنیت عرض نموده، از خدای بزرگخواهانیم ما را جزء شیعیان و ولایتپذیران واقعی قرار دهد.
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی جَعَلَنَا مِنَ الْمُتَمَسِّکِینَ بِوِلاَیَةِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْأَئِمَّةِ عَلَیْهِمُ السَّلاَمُ
عهد نامه مالک اشتر (در پیمانت ، مکر بکار مبر!)
