شب یلدا و آداب مرسوم در ایران
ایرانیان نزدیک به چند هزار سال است که شب یلدا آخرین شب پاییز را که درازترین و تاریکترین شب در طول سال است تا سپیده دم بیدار می‌مانند و در کنار یکدیگر خود را سرگرم می‌دارند تا اندوه غیبت خورشید و تاریکی و سردی روحیهٔ آنان را تضعیف نکند و با به روشنایی گراییدن آسمان به رخت خواب روند و لختی بیاسایند.
- در آیین کهن، بنابر یک سنت دیرینه آیین مهر شاهان ایرانی در روز اول دی‌ماه تاج و تخت شاهی را بر زمین می‌گذاشتند و با جامه‌ای سپید به صحرا می‌رفتند و بر فرشی سپید می‌نشستند. دربان‌ها و نگهبانان کاخ شاهی و همهٔ برده‌ها و خدمت‌کاران در سطح شهر آزاد شده و به‌سان دیگران زندگی می‌کردند. رئیس و مرئوس، پادشاه و مردم عادی همگی یکسان بودند. البته درستی این امر تایید نشده و شاید افسانه‌ای بیش نباشد. ایرانیان در این شب باقی‌مانده میوه‌هایی را که انبار کرده بودند به همراه خشکبار و تنقلات می‌خوردند و دور هم گرد هیزم افروخته می‌نشستند تا سپیده دم بشارت روشنایی دهد زیرا به زعم آنان در این شب تاریکی و سیاهی در اوج خود است. جشن یلدا در ایران امروز نیز با گرد هم آمدن و شب‌نشینی اعضای خانواده و اقوام در کنار یکدیگر برگزار می‌شود. متل‌گویی که نوعی شعرخوانی و داستان‌خوانی است در قدیم اجرا می‌شده‌است به این صورت که خانواده‌ها در این شب گرد می‌آمدند و پیرترها برای همه قصه تعریف می‌کردند. آیین شب یلدا یا شب چله، خوردن آجیل مخصوص، هندوانه، انار و شیرینی و میوه‌های گوناگون است که همه جنبهٔ نمادی دارند و نشانهٔ برکت، تندرستی، فراوانی و شادکامی هستند، این میوه‌ها که اغلب دانه‌های زیادی دارند، نوعی جادوی سرایتی محسوب می‌شوند که انسان‌ها با توسل به برکت‌خیزی و پردانه بودن آنها، خودشان را نیز مانند آنها برکت‌آور می‌کنند و نیروی باروی را در خویش افزایش می‌دهند و همچنین انار و هندوانه با رنگ سرخشان نمایندگانی از خورشید در شب به‌شمار می‌روند. در این شب هم مثل جشن تیرگان، فال گرفتن از کتاب حافظ مرسوم است. حاضران با انتخاب و شکستن گردو از روی پوکی و یا پُری آن، آینده‌گویی می‌کنند.
آداب دعا کردن و شرایط استجابت دعا
براى دعا کردن و باریافتن به محضر دوست، و بهره مندى بیشتر از فیض و رحمت الهى، آدابى ذکر شده است، که یقیناً براى استجابت دعا، مؤثّر خواهد بود. در این جا به اهمّ آنها (با استفاده از روایات) اشاره مى شود.
الف) معرفت الهى
دعاکننده باید خدا را به درستى بشناسد و به مالکیّت، قدرت، عظمت، توانایى، علم و آگاهى و کرم و لطف خداوند ایمان داشته باشد.
ب) حسن ظنّ به خد
در روایات آمده است که هنگام دعا، به خداوند و اجابت دعا توسّط او، اطمینان داشته باشید و باور شما این باشد که خداوند، دعایتان را به اجابت مى رساند.(1) (و اگر طبق مصالحى به اجابت نرسد بهتر از آن را به شما خواهد داد).
ج) دعا همراه با احساس نیاز
دعا باید، همراه با احساس نیاز شدید و درماندگى باشد به گونه اى که انسان باور کند، جز خداوند پناهگاهى ندارد.(2)
د) دعا همراه با توجه تامّ
به هنگام دعا، باید همه توجّه و حواسّ دعاکننده به جانب حق باشد و قلبش را از هرچه غیر خداست تهى سازد.(3)
هـ) دعا همراه با خضوع و دل شکستگى
دعاکننده باید با نهایت خضوع، رقّت قلب و فروتنى به درگاه خدا روى آورد(4); در این هنگام دستانش را به سمت آسمان (به علامت تسلیم و تعظیم) بلند مى کند(5) و با چشمان اشکبار و قلبى ترسان، حاجت مى طلبد.(6)
و) دعا همراه با استغفار و صلوات
در ابتداى دعا، حمد الهى، ثناى پروردگار، استغفار و توبه و صلوات بر محمّد و آلش براى استجابت دعا بسیار مؤثّر است.(7)
ز) اصرار و پافشارى در دع
اصرار و پافشارى در دعا، مورد سفارش معصومین(علیهم السلام) است;(8) دعاکننده نباید ناامید شود، و از دعا کردن دست بردارد.
علاوه بر نکات فوق، به یقین، دعا در برخى از زمان ها، مثل شب و روز جمعه، دعا در نیمه هاى شب و سحرگاهان، مخصوصاً ماه مبارک رمضان، شب هاى قدر و مانند آن و همچنین در برخى از مکان ها، مانند مسجدالحرام، مسجد پیغمبراکرم(صلى الله علیه وآله)، مشاهد مشرّفه و مانند آن، تأثیر بسزایى دارد.(9)
مهارتهای روانشناسی
ویژگیهای یک دوست خوب
1- یک دوست خوب حرفهایی که به صورت محرمانه به وی زده شده است را نزد خود نگاه داشته و راز دار شما می باشد.
2- یک دوست خوب به مقعیت ، موفقیت های شما حسادت نمی ورزد.
3-یک دوست خوب هنگامی که دچار بیماری و کسالت می گرید با شما تماس گرفته و حالتان را جویا می شود و به عیادت شما می آید.
4- وقتی نظر او را در مورد مسئله ای جویا شوید با جان و دل و صادقانه مظرات و عقاید خودش را در اختیارتان قرار می دهد.
5-شما را به کارهای بزرگ ،مفید و پیشرفت در کار تشویق خواهد کرد.
6- هیچگاه شما را نزد دیگران تحقیر و خرد نکرده بلکه همواره به شما احترام می گذارد و در حضور دیگران از شما تعریف می کند.
چرا ابن سینا ادعای پیغمبری نکرد؟(حکایت آموزنده)
|
مى گویند روزی بهمنیار، شاگرد بوعلی سینا به استاد خود گفت: شما از افرادى هستید كه اگر ادعاى پیغمبرى بكنید، مردم مى‌پذیرند و واقعا از خلوص نیت ایمان مى‌آورند. |
مراسم چهل ویک منبری (آیین مردم شهرضا در عصر تاسوعا)
چهره شهرضا در روزهاي عاشورا و تاسوعاي امام حسين (ع) رنگ و بوي خاصي به خودمي گيرد و نصب پرچمها و بيرقهاي عزاداري ، جنب و جوش جوانها در بر پا كردن تكيه ها و حسينيه ها و آماده شدن هيئتها و دستجات عزاداري همه از ويژگيهاي ماه محرم در اين شهر است .
از خصوصيات بارز مردمان اين ديارعشق و محبت به خاندان نبوي و برگزاري مراسمهاي خاص اين شهر است كه يكي از اين مراسمها چهل و يك منبري است كه هر سال پر شكوهتر از سالهاي قبل در شهرضا برگزار مي شود .
در اين مراسم جوانان و نوجوانان با پاي پياده و با گامهايي استوار در مساجد و تكاياي شهرضا حضورمي يابند و عشق و ارادت خود را به سرور وسالار شهيدان ابراز مي كنند .
در عصر روز تاسوعا عزادارن حسيني در شهرضا به احترام اسراي كربلا كه مسير كربلا تا شام را در40 منزل طي كردند در 41 مسجد و اماكن مذهبي قديمي شهرضا حضور مي يابند و به ياد درد و رنج و مصيبتهاي حضرت زينب (ع) نواي حسين ، حسين سر مي دهند .
انسانهاي وارسته با اقتدا به سرور و سالار شهيدان ، عشق را مي آموزنند و با يا حسين گفتن ها جسم و روح خويش را تعالي مي بخشند .
به گزارش ايرنا، جوانان شهرضايي مراسم چهل ويك منبري را ازمحل امامزاده ‘شاهرضا (ع)’ شروع و تاغروب با گامهائي پر از احساس ، آتش دل را در سقاخانه ها و تكاياي قديمي اين شهر با نواي حسين حسين خاموش مي كنند.
آنها با برافروختن 40 شمع در 40 منبر و قلبي آكنده از احساس و عشق به سرور و سالار شهيدان در آرزوي استجابت دعاهايشان هستند .
عزاداران حسيني پس از گذراندن 40 منبر و بر افروختن شمع در شمعداني هاي مساجد شهرضا و آرزوي اجابت دعا به سوي آخرين منبر خود يعني مسجد جامع شهرضا با قدمتي 700ساله مي شتابند .
مسجدي در بازار قديمي و سر پوشيده شهرضا كه با گذر ايام هنوز استوار و پا برجا گلبانگ اذان را به گوش مردمان اين ديار مي رساند .
عاشقان به اهل بيت در مسجد جامع تجمع مي كنند و به مداحي و عزاداري و درخواست استجابت دعاي خود در چهل و يكمين منبر مي پردازند.
هرچند پيمودن 41 منبر مسيري طولاني است ولي عشق به ولايت ، نواي حسين ويارانش و انديشه رسيدن به معشوق، خستگي راه را از تن مي زدايد .
جوانان شهرضايي با رضايت قلبي از حضور در مراسم چهل و يك منبري كه نشان از شور و شوق به سرور و سالار شهيدان دارد روز تاسوعا را به اميد حضور هر چه با شكوهتر در اين مراسم در سالهاي آينده سپري مي كنند .
شهرستان شهرضا با بيش از 140 هزارنفرجمعيت ودو شهرشهرضا ومنظريه ،همچنين 24روستاو21دهياردر 80 كيلومتري جنوب اصفهان واقع است .
گلی از بوستان ولایت در مورد نصیحت
پذیرش نصیحت
لقمان حكيم رحمه الله: يا بُنَىَّ … عَلَيكَ بِالمَوعِظَةِ فَاعمَل بِها فَإنَّها عِندَ العاقِلِ أَحلى مِنَ العَسَلِ الشَّهدِ؛ فرزندم نصيحت را بپذير و به آن عمل كن كه نصيحت نزد عاقل از عسل ناب شيرين تر است.
رشاد القلوب، ج1، ص72)
نتیجه پذیرش نصیحت
امام على عليه السلام: مَن قَبِلَ النَّصيحَةَ سَلِمَ مِنَ الفَضيحَةِ؛ هر كس نصيحت را بپذيرد، از رسوايى به سلامت مى ماند.
(غررالحكم، ج5، ص277، ح8344)
نصیحت نیاز مومن
امام جواد عليه السلام: اَلمُؤمِنُ يَحتاجُ إلى ثَلاثِ خِصالٍ: تَوفيقٍ مِنَ اللّه وَواعِظٍ مِن نَفسِهِ وَقَبُولٍ مِمَّن يَنصَحُهُ؛ مؤمن نيازمند سه چيز است: توفيقى از پروردگار، پند دهنده اى از درون خويش و پذيرش از نصيحت كنندگان.
(بحارالأنوار، ج78، ص358، ح1)
دوستی خدا و نصیحت
إذا أرادَ اللّه بِعَبدٍ خَيرا جَعَلَ لَهُ واعِظا مِن نَفسِهِ يَمُرُهُ وَيَنهاهُ؛ هرگاه خداوند خير بنده اى را بخواهد، واعظى از درون او برايش قرار مى دهد كه او را به كار نيك وادارد و از كار بد باز دارد.
(نهج الفصاحه، ح154)
استفتاءات نماز شب از آیت اله مکارم شیرازی
1- کوتاه خواندن قنوت
سوال: اگر نمازگزار دعاهاى وارده قنوت نماز وِتر را نخواند و تنها به قنوت ساده اى قناعت کند و همچنین براى 40 نفر مؤمن دعا نکند، بلکه بصورت کلّى «اَللّهُمَ اغْفِرْ لِلْمُؤمِنینَ وَ الْمُؤْمِناتِ» بگوید، آیا نماز او صحیح است؟
- آیا در قنوت نماز وتر حتما باید به چهل مومن دعا کرد؟ اسم انها را به فارسی میتوان گفت؟اگر اللهم الغفر للمومنین والمومنات کافی است با ید چهل بار بگویم یا یک بار؟ (چون برای جمع است ) 2
- دعا به چهل مؤمن واجب نیست بلکه مستحب است. شما می توانید برای هر تعداد از مؤمنین که مایلید دعا کنید ولی دعا باید به زبان عربی باشد. 2
سالروز و حدت حوزه ودانشگاه
بیست و هفتم آذرماه، یادآور عروج سرخِ مجاهدی خستگی ناپذیر و عالمی ربانی، آیت اللّه مفتح، است که از پیشروان اندیشه وحدت حوزه و دانشگاه بود. این شهید والامقام در راه تحقق این اندیشه و آرمان بلند که از اندیشه بلند امام راحل رحمه الله برخاسته بود، تلاش های بی وقفه ای انجام داد. به پاس فعالیت های چشم گیر شهید مفتح در راه تحقق وحدت حوزه و دانشگاه لزوم ارتباط، همکاری و هم فکری این دو قشر اندیشمند، روز 27 آذر ـ که سالروز شهادت دکتر مفتح نیز می باشد ـ روز وحدت حوزه و دانشگاه نام گذاری شده است.
یادی از شهید مفتح
شهید مفتح اندیشمندی بزرگ و عالمی متعهد بود. وی از محضر بزرگانی چون سیدمحمد حجت کوه کمری، بروجردی، سیدمحمد محقق(داماد)، علامه طباطبایی و امام خمینی رحمه الله بهره برد و خود مدرّسی بزرگ در حوزه گردید. آیت اللّه مفتح در حالی که در شهر قم به عنوان استادی بزرگ مطرح بود، پا به عرصه دانشگاه گذاشت. او همان گونه که در حوزه به درجه اجتهاد رسیده بود، در دانشگاه نیز موفق به اخذ درجه دکتری شد. دکتر مفتح پس از گذراندن دوره دانشگاه، علاوه بر تدریس در حوزه به تدریس در دبیرستان های شهر مقدس قم پرداخت.
جایگاه حوزه
حوزه های علمیه در جامعه دینی و نظام ما دارای جایگاهی بس مهم و والا هستند. نقش حوزه ها در حرکت اسلامی و تربیت جامعه بسیار حساس و سرنوشت ساز است. با نگاهی به تاریخ پرفراز و نشیب کشورمان در می یابیم که عالمان دینی همواره سرپرستی و هدایت جامعه را بر عهده داشته و در حوادث و به ویژه مبارزات مردم علیه طاغوت و حکومت های جائز زمان خویش، پیشاپیش مردم به قیام برخاسته اند. با پیروزی انقلاب و تشکیل حکومت اسلامی، و پدید آمدن افق های تازه، مسئولیت سنگین تری بر عهده حوزویان قرار گرفته است.
جایگاه دانشگاه
دانشگاه همواره جایگاه آموزش و کاوش در حوزه اندیشه های علمی بوده است و رسالت بلند آنان سوق دادن جامعه به سوی مقاصد بلند فرهنگی و اجتماعی است. دانشگاهیان به عنوان روشن فکرانی که از افق بالاتری به جامعه می نگرند، می توانند در پیشبرد جامعه به سوی رشد و تعالی نقش بسیار مهمی ایفا نمایند.
نقش خطیر روحانی و دانشجو
در نظام گذشته تلاش های بسیاری برای منزوی کردن روحانیت و از سوی دیگر غربی کردن کشور و نهادهای فرهنگی و آموزشی، به ویژه دانشگاه ها، صورت پذیرفت. با پیروزی انقلاب و در سایه رهبری امام رحمه الله دو قشر روحانی و دانشجو برای پیروزی انقلاب اسلامی پیشگام گردیدند. روحانی و دانشجو با درک موقعیت حساس و مهم خود همواره نقش خود را در انقلاب حفظ کردند و پیشاپیش سایر اقشار برای ایفای مسئولیت های خویش وارد عمل شده اند. به دلیل اهمیت نقش این دو قشر در هدایت جامعه است که وحدت میان آنها همواره مدّ نظر امام راحل رحمه الله و مقام معظم رهبری(مدظله العالی) بوده و هست.
وحدت حوزه و دانشگاه در کلام امام رحمه الله
امام خمینی رحمه الله ، رهبر کبیر انقلاب، درباره ضرورت وحدت حوزه و دانشگاه در بیاناتی فرموده اند:«امروز یکی از ضروری ترین تشکل ها بسیج دانشجو و طلبه است. طلاب علوم دینی و دانشجویان دانشگاه ها باید با تمام توان خود در مراکزشان از انقلاب و اسلام دفاع کنند. فرزندان بسیجی ام در این دو مرکز، پاسدار اصول تغییر ناپذیر نه شرقی نه غربی باشند، امروز دانشگاه و حوزه از هر محلی بیشتر به اتحاد و یگانگی احتیاج دارند».
