گزیده بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) درباره خانواده
از منظر اسلام ازدواج یک سنت طبیعی و الهی بوده و از همین رو نیز پیامبر اکرم (ص) از این امر به سنت خودشان تعبیر کردهاند. بنابراین و بر اساس دیدگاه رهبر معظّم انقلاب: «در اسلام بر روی این مسأله[ازدواج] تأکید ویژهای شده. چرا؟ …
از منظر اسلام ازدواج یک سنت طبیعی و الهی بوده و از همین رو نیز پیامبر اکرم (ص) از این امر به سنت خودشان تعبیر کردهاند. بنابراین و بر اساس دیدگاه رهبر معظّم انقلاب: «در اسلام بر روی این مسأله[ازدواج] تأکید ویژهای شده. چرا؟ به خاطر اهمّیّت این مسأله، به خاطر تأثیر عمیق تشکیل خانواده در تربیت انسان، در رشد فضایل، در ساختوساز انسان سالم از لحاظ عاطفی، روحی و تربیتهای بعدی»(خطبه عقد مورخه 29/تیر/79). از دیدگاه معظّمٌله: «آدم تنها، مرد تنها و زن تنها که همۀ عمر را به تنهایی میگذرانند، از دید اسلام یک چیز مطلوبی نیست. مثل یک موجود بیگانه است در پیکرۀ انسانی. اسلام اینطور خواسته که خانواده، سلول حقیقی مجموعۀ پیکرۀ جامعه باشد نه فرد تنها.»(خطبه عقد مورخه 5/دی/75).
ازدواج؛ ناموس طبیعت، دستور شریعت
- بنابراین و بر اساس دیدگاههای مقام معظّم رهبری میتوان اینگونه استنباط نمود که:
اولاً از نظر اسلام، تشکیل خانواده یک فریضه و عملی است که مرد و زن باید آن را بهعنوان یک کار الهی و یک وظیفه انجام بدهند. از این منظر ازدواج و تشکیل خانواده اگرچه شرعاً در زمره واجبات ذکر نشده، امّا به قدری تحریص و ترغیب شده است که اصرار خدای متعال بر این امر به روشنی قابل استنباط است.
ثانیاً هرچند مسأله ازدواج در شرع مقدس امر بسیار مهمی بوده و فواید بسیاری برای آن ذکر شده، امّا، مهمترین فایده و هدف ازدواج همان تشکیل خانواده است. نفس علقه زوجیت و تشکیل یک واحد جدید، مایه آرامش زن و مرد و مایه کمال و اتمام شخصیت آنها و بدون آن زن و مرد ناقصاند. بر این اساس اگر این کانون سالم و پایدار شد، بر روی آینده و وضع فعلی جامعه تأثیر خواهد گذاشت. بنابراین ازدواج در حقیقت دروازه ورود به تشکیل خانواده و از دیدگاه معظّمٌله تشکیل خانواده اساس همه تربیتهای اجتماعی و انسانی است.
ثالثاً نوع نگاه به محیط خانواده باید با توجه به قابلیت آن بهمثابه بستر انتقالدهنده فرهنگها، تمدّنها و حفظ اصول و عناصر اصلی تمدّن در یک جامعه و انتقالش به نسلهای پیدرپی باشد. از منظر رهبر معظّم انقلاب: «اگر خانوادۀ سالمی در یک جامعهای وجود داشته باشد، آن جامعه سالم خواهد شد و مواریث فرهنگی خودش را به صورت صحیح منتقل خواهد کرد. در آن جامعه تربیت کودکان به بهترین وجه صورت میپذیرد. لذاست که در آن کشورها و جوامعی که خانواده دچار اختلال میشود معمولاً اختلالات فرهنگی - اخلاقی بوجود میآید.»(خطبه عقد مورخه 16/فروردین/78). بنابراین خانواده درواقع کانون و مرکز تولید ایمان و دینباوری است.
گزیده بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) درباره خانواده
سبک زندگی تابع تفسیرمان از زندگی است
رفتار اجتماعی و سبک زندگی، تابع تفسیر ما از زندگی است: هدف زندگی چیست؟ هر هدفی که ما برای زندگی معین کنیم، برای خودمان ترسیم کنیم، به طور طبیعی، متناسب با خود، یک سبک زندگی به ما پیشنهاد میشود. یک نقطهی اصلی وجود دارد و آن، ایمان است. یک هدفی را باید ترسیم کنیم - هدف زندگی را - به آن ایمان پیدا کنیم. بدون ایمان، پیشرفت در این بخشها امکانپذیر نیست؛ کارِ درست انجام نمیگیرد. حالا آن چیزی که به آن ایمان داریم، میتواند لیبرالیسم باشد، میتواند کاپیتالیسم باشد، میتواند کمونیسم باشد، میتواند فاشیسم باشد، میتواند هم توحید ناب باشد؛ بالاخره به یک چیزی باید ایمان داشت، اعتقاد داشت، به دنبال این ایمان و اعتقاد پیش رفت. مسئلهی ایمان، مهم است. ایمان به یک اصل، ایمان به یک لنگرگاه اصلی اعتقاد؛ یک چنین ایمانی باید وجود داشته باشد. بر اساس این ایمان، سبک زندگی انتخاب خواهد شد.(1)
پی نوشت:
1. بیانات مقام معظم رهبری در دیدار جوانان استان خراسان شمالی ۱۳۹۱/۰۷/۲۳.
گزیده بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) درباره خانواده
رمز ماندگاری خانواده
در بنا و تشکیل خانواده و در حفظ خانواده، باید این احکام اسلامی را رعایت کرد تا خانواده باقی بماند. لذا شما در خانوادههای متدین که زن و شوهر به این حدود اهمیت میدهند میبینید که سالهای متمادی با هم زندگی میکنند.محبّت زن و شوهر به یکدیگر باقی میماند و جداییشان از هم سخت است و دل در گرو محبت یکدیگر دارند. این حسن و این محبتهاست که بنای خانواده را ماندگار میکند و لذا اسلام به این چیزها اهمیت داده است.1
اگر روشهای اسلامی رواج پیدا کند، خانوادهها مستحکم خواهد شد. همچنانکه در گذشتههای ما –نه در دوران منحوس پهلوی –آن وقتهایی که هنوز ایمان مردم سالمتر و کاملتر و دست نخوردهتر بود، در زمان قدیم. خانواده مستحمکتر بود. زن و شوهر به هم علاقهمندتر بودند، فرزندان در محیطهای امن و امان بیشتری پرورش پیدا میکردند. حالا هم راه همین است. آن خانوادههای که جهات اسلامی را رعایت میکنند، اینها غالباً خانوادههایی محکمتر، بهتر، قویتر و محیط امنتری برای فرزندان و کودکان خواهند بود.2
1. خطبهی عقد مورخهی ۲۳/۱۲/۱۳۷۹
2. خطبهی عقد مورخهی ۱۵/۱/۱۳۷۸
گزیده بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) درباره خانواده
خانوادهی آرامتر با بهرهوری بیشتر
هر انسانی – هم زن و هم مرد – در طول زندگی، در شبانه روز مشکلاتی دارد و با پیشآمدها و حوادثی مواجه است. این حوادث اعصاب را میکوبد و خسته میکند. انسانها را دچار ناآرامی و سرسیمگی میکند. وقتی وارد محیط خانواده شد، این محیط امن و امان به او تجدید قوا میبخشد. او را آمادهی یک روز دیگر و یک شبانه روز دیگر میکند. خانواده برای تنظیم زندگی انسان خیلی مهم است. البته خانواده باید خوب اداره بشود، باید سالم اداره بشود(خطبهی عقد مورخهی ۲۹/۱۰/۱۳۷۷)
این بهرهای که مرد و زن از این خانوادهی آرام میبرند، بهرهی کاری آنها را در بیرون خانواده بالا میبرد، به آن اهمیت و ارزش میدهد، آن را باارزش و با کیفیت میکند.(خطبهی عقد مورخهی ۱۵/۱۲/۱۳۷۹)
فرصت ازدواج و آرام گرفتن در یک مجموعهی خانواده، یکی از فرصتهای مهم زندگی برای مرد و زن است. این یک وسیلهی آسایش، آرامش روحی، وسیلهی دلگرم شدن به تداوم فعالیت زندگی است، وسیلهی تسلی، وسیلهی پیدا کردن یک غمخوار نزدیک است، که برای انسان در طول زندگی بسیار لازم است.(خطبهی عقد مورخهی ۹/۱۲/۱۳۸۰)
گزیده بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) درباره خانواده
خانواده در جوامع اسلامی
در محیط اسلامی، زن و شوهر با هماند، در مقابل هم مسئولاند، در مقابل فرزندان مسئولاند در مقابل محیط خانواده مسئولاند. ببینید از نظر اسلام خانواده این قدر مهم است. (خطبهی عقد مورخهی ۱۸/۶/۱۳۷۶)
در محیطهای اسلامی، خانواده آنچنان مستحکم است که گاهی دو نسل هم میگذرد و میبینید پدربزرگ و پدر و نوه در یک خانه دارند با هم زندگی میکنند. این چقدر ارزش دارد؟ نه اینها از آنها سیر میشوند، نه آنها با اینها بد میشوند. همه به کمک هم میآیند. (خطبهی عقد مورخهی ۲۰/۱۰/۱۳۷۲)
در جوامع اسلامی، یعنی جوامع متدین و مذهبی، مشاهده میکنیم که دو نفر آدم مدت طولانی با هم زندگی میکنند و اصلاً از هم سیر نمیشوند، بلکه دلبستگی شان به هم بیشتر میشود، انس و محبت و وفایشان به همدیگر بیشتر میشود، این همان خاصیت تدین و دینداری و مذهبی بودن و جهات خدایی را رعایت کردن است. (خطبهی عقد مورخهی ۲/۱/۱۳۸۰)
در اسلام و در فرهنگ اسلامی، خانواده با دوام است. توی خانواده پدربزرگها و مادربزرگها و پدر و مادر هستند، نوه ها و نتیجه هایشان را میبینند… سنتها را به هم منتقل میکنند. نسل گذشته مواریث خودش را به نسل بعد تحویل میدهد. بریده و بیریشه و تنها و بیعاطفه بار نمیآیند.(خطبهی عقد مورخهی ۲۴/۵/۱۳۷۴)
گزیده بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) درباره خانواده
مختصّات خانوادهی خوب
خانوادهی خوب یعنی، زن و شوهری که با هم مهربان باشند، با وفا و صمیمی باشند و به یکدیگر محبت و عشق بورزند، رعایت همدیگر را بکنند، مصالح همدیگر را گرامی و مهم بدارند، این در درجه اول.
خانوادهی خوب یعنی، زن و شوهری که با هم مهربان باشند، با وفا و صمیمی باشند و به یکدیگر محبت و عشق بورزند، رعایت همدیگر را بکنند، مصالح همدیگر را گرامی و مهم بدارند، این در درجه اول.
بعد، اولادی که در آن خانواده به وجود میآید، نسبت به او احساس مسئولیت کنند، بخواهند او را از لحاظ مادی و معنوی سالم بزرگ کنند. بخواهند از لحاظ مادی و معنوی او را به سلامت برسانند، چیزهایی به او یاد بدهند؛ به چیزهایی او را وادار کنند، از چیزهایی او را بازدارند و صفات خوبی را در او تزریق کنند. یک چنین خانوادهای اساس همه اصلاحات واقعی در یک کشور است. چون انسانها در چنین خانوادهای خوب تربیت میشوند، با صفات خوب بزرگ میشوند. با شجاعت، با استقلال عقل، با فکر، با احساس مسئولیت، با احساس محبت، با جرئت، جرئت تصمیم گیری، با خیرخواهی - نه بدخواهی –با نجابت، خب وقتی مردم جامعهای این خصوصیات را داشته باشد، این جامعه دیگر روی بدبختی را نخواهد دید.
مقام معظم رهبری؛ خطبهی عقد مورخهی ۱۲/۹/۱۳۷۷